100 سالگی فوتبال ایران

فوتبال از خلیج فارس به ایران آمد. اولین بار ملوانان انگلیسی‌ بودند که در خرمشهر، بوشهر و بندرعباس پا به توپ شدند.

در تهران به سال 1286 خورشیدی، وزیر مختار انگلستان جامی در فوتبال پایه گذاری کرد که سه تیم سفارت بریتانیا، کارکنان بانک شاهی و تلگرافخانه هند و یوروپ در آن حضور داشتند. بازیکن ها همه خارجی بودند. گاهی اگر کارمندی دیر می رسید یا دیپلماتی نمی آمد، از جمع تماشاگران مشتاق، یکی از ایرانیان به زمین می رفت تا لذت نواختن لگد به توپ را بچشد.

سال های 1288 خورشیدی، مدرسه آمریکایی‌ها -البرز کنونی- با مدیریت دکتر جوردن، آموزش فوتبال را آغاز کرد. معضل کمبود توپ باعث شد دانش‌آموزان با توپ‌های دست‌ساز بازی کنند. از ربودن توپ های دیپلمات های انگلیسی هم مطالب فروانی در مقاله های مربوط به تاریخ فوتبال ایران درج شده.

حسين سرودی، مصطفی مکری و کامبيز آتابای از جمله روسای فدراسیون های فوتبال ایران –قبل از انقلاب- هستند که در دوران مدیریت آن ها، از حیث آمار، در رده های باشگاهی و ملی، درخشان ترین دوران تاریخ فوتبال ایران رقم خورد.

پرافتخارترين دوره فوتبال ايران در فاصله سال های اواخر دهه چهل و دهه پنجاه بود که تيم های ملی و باشگاهی ايران در آسيا یکه تاز بودند. در دوره دوم رياست مکری، ایران دو بار در سال های ۴۷ و ۵۱ خورشیدی قهرمان آسيا شد و به المپيک مونيخ هم راه يافت. همچنين تيم تاج، قهرمان باشگاه های آسيا شد.

در دوره آتابای نيز تيم ملی حضور در جام جهانی آرژانتین را در شرایطی تجربه کرد که آسیا و اقیانوسیه، جمعاً فقط یک سهمیه داشتند. در آن مقطع زمانی، صعود به المپيک مونترال نیز رخ داد. ضمن آن که تيم ملی جوانان ۴ بار قهرمان آسيا شد و برای اولين بار به جام جهانی جوانان راه يافت.

سمت ریاست کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز موقعیتی بود که در همین دوره، نصیب فوتبال ایران شد. آتابای تا پیروزی انقلاب اسلامی، عهده دار ریاست فدراسیون فوتبال ایران و آسیا بود.

از اولین بازی رسمی تیم ملی فوتبال ایران در شهريور پرماجرای ۱۳۲۰ با تیم ملی افغانستان تا سال 1388، فهرست مهم ترین افتخارات ملی فوتبال ایران به شرح زیر است.

*بازی های آسیایی 1951 دهلی- نایب قهرمان

*صعود به المپیک 1964 توکیو

*بازی های آسیایی 1966 بانکوک- نایب قهرمان

*جام ملت های آسیا 1968 تهران- قهرمان

*صعود به المپیک 1972 مونیخ

*جام ملت های آسیا 1972 - قهرمان

*بازی های آسیایی 1974 تهران- قهرمان

*صعود به المپیک 1976 مونترال

*جام ملت های آسیا 1976 تهران- قهرمان

*صعود به جام جهانی 1978 آرژانتین

*صعود به المپیک 1980 مسکو

*جام ملت های آسیا 1980 کویت - سوم

*جام ملت های آسیا 1988 قطر - سوم

*بازی های آسیایی 1990 پکن- قهرمان

*جام ملت های آسیا 1996 کویت - سوم

*صعود به جام جهانی 1998 فرانسه

*بازی های آسیایی 1998 بانکوک- قهرمان

*جام ملت های آسیا 2004 چین- سوم

*صعود به جام جهانی 2006 آلمان

*بازی های آسیایی 2006 دوحه - سوم

ورزش فارسی
-----------------------------
پله اسطوره فوتبال برزیل در اردیبهشت سال ۱۳۵۱ به ایران آمد و همراه با تیم فوتبال باشگاهی سانتوز در استادیوم آزادی برابر تیم ملی ایران بازی کرد. نتیجه این بازی ۴ بر ۲ به نفع برزیلی ها تمام شد. در این عکس بعضی بازیکنان از جمله غلامحسین وفاخواه، پرویز میرزا حسن و مسعود معینی دیده میشوند.