نخستين مبادله ی رسمی ِ استاد در طول تاريخ

نوشته ی کیهانی زاده
منبع: تاریخ ِ روزانه ی ایران

به نوشته ی سه گاهنامه ی جداگانه؛ هفتم، هشتم و يا 13 اوت سال 425 ميلادي، شاه ِ وقت ايران، بهرام ِ پنجم (بهرام ِ گور) درخواست ِ تئودوريس دوم امپراتور ِ روم را پذيرفت كه استادان ايراني بتوانند ـ چنانچه بخواهند ـ براي تدريس در دانشگاه ِ نوبنياد ِ قسطنطنيه (استانبول) به اين شهر بروند و اين موافقت در روزنامه ی دربار ِ شاهي ِ آن زمان درج شده است.

مورخان اروپايي، از اين توافق به عنوان نخستين «مبادله رسمي استاد» در طول تاريخ ياد كرده اند كه از آن پس مرسوم شده و كمك بزرگي است به انتقال دانش.

دانشگاه ِ قسطنطنيه كه مقررات ِ آن الگوي دانشگاههاي امروز شده است در 27 فوريه سال 425 ميلادي گشايش يافته بود و تئودوريس براي تدريس در اين دانشگاه در كشورهاي مختلف و دورترين آنها – چين – به يافتن استاد و مدرس دست زده بود. ميان ِ تئودوريس و بهرام ِ پنجم روابط دوستانه ای بر قرار بود و دو ابر قدرت ِ ايران و روم در سال 422 ميلادي يك پيمان صلح صد ساله امضاء كرده بودند كه برپايه آن، حكومت روم در قلمرو خود پيروي از آيين زرتشت را آزاد و قانوني سازد و دولت ايران هم نسبت به پيروان مسيحيت دست به همين اقدام بزند.

بهرام ِ گور پس از موافقت با درخواست تئودوريس به خراسان شتافت و هونهاي سفيد پوست (هپتال ها) را كه از جيحون گذشته و دست به تعرض زده بودند درهم شكست، سركرده آنان را كشت و به پايتخت خود بازگشت.

---

Excerpt: First scholar exchange visa in the whole history of science belongs to an Iranian (Persian) scholar who got a visa to teach in the University of Constantinople. This University was established in the year 425 and the first international scholar exchange between Rume and Iran happened either 7, or 8 or 11 August 425. Bahram Gur (Bahram V) was then the King of Iran and Theodosiopolis was the king of Rume and these two superpowers were in 100 year peace contract then.

---